Xosé María Álvarez Blázquez (1915-1985) - Do ensino em 2002

 << ] ACIMA ]


PRINCIPAL
ACIMA
Da Galiza e da Gallaecia
Da poesia
Do campo e da cidade em 2002
Da sociedade em 2002
Do ensino em 2002

"O ensino é gratuito a todos os niveis e obrigatorio nos niveis primario e medio.

O nivel primario ou de iniciación comprende as materias básicas de ciencias e letras. Encétase nos Xardíns de Infancia, pra seguir nas escolas e grupos escolares, e remata ao cumplir o alumno os 12 anos.

O nivel medio, dende os 13 aos 17 anos, emparella os estudios equivalentes aos do Bachillerato superior máis os dunha formación profesional de primeiro e segundo grado. Estas formación pode ser a dun oficio ou artesanía --carpintería, ferrería, alfarería, etc.--, dunha tecnoloxía --mecánica, electrónica, acústica, etc.-- ou dunha arte --pintura, escultura, decoración, etc.--. Como resultado deste sistema de ensino, as artesanías galegas, nas súas varias e tradicionais manifestacións, cobraron un novo pulo e os seus produtos expórtanse a todo o mundo.

O nivel superior comprende os estudios de Graduado, Licenciado e Doutor, ou os seus equivalentes.

O ano escolar está integrado por dous cursos de cinco meses, cun máximo de cinco materias por curso, mailas actividades prácticas e deportivas. Algunhas materias, pola súa importancia básica dentro da especialidade correspondente, comprenden un primeiro e un segundo ciclo, que abranguen cinco meses cada un.

O ensino é fundamentalmente activo, obxectivo e práctico. O estudiante dispón de toda libertade pra escoller e desenrolar, incluso cronolóxicamente, as materias optativas. A mesma libertade ten pra cumprir as horas de escolaridade mínimas esixidas dentro de cada curso e materia.

A formación físico-deportiva iníciase no ensino primario e mantense ao longo de todo o tempo de escolaridade. A totalidade dos centros de ensino, a calquera nivel, dipón de instalacións e campos de deportes. Nas cidades e vilas mariñeiras préstase especial atención aos deportes náuticos. Restaurouse a práctica dalgúns vellos xogos galegos, como a choca, os bolos, o remo nas diversas modalidades e a loita a corpo espido, polo estilo da que viu en Tui Ambrosio de Morales.

As probas de capacidade e rendimento fanse a petición do propio alumno e teñen carácter recuperábel. Na derradeira decena de cada curso hai probas de recuperación parcial ou total que, caso de non ser superadas, pódense repetir dentro dos tres primeiros meses do curso seguinte. Nas evaluacións figura sempre algún tipo de probas prácticas.

No desenrolo dos programas tense moi en conta a iniciativa dos alumnos. Pra elo acúdese ás postas en común --prantexamento dun tema e diálogo aberto encol del, dirixido polo profesor--. Estes parlamentos pódense programar de antemán ou xurdir espontaneamente.

Especial atención préstase en todos os niveis de ensino aos traballos en equipo e actividade de campo.

Dentro do curso programanse sempre varias unidades de interés ou núcleos interdisciplinarios. Por exemplo, A navegación. Nesta unidade entran coñecementos de Xeografía, Historia, Física, Dereito marítimo, Astronomía, Modelismo, Dibuxo, etc., que son impartidos polos respectivos profesores. Cada núcleo complétase, sempre que é posíbel, con mostras audiovisuais e prácticas.

A aula ao estilo clásico desapareceu. Agás os laboratorios e obradoiros, onde están as instalacións de traballo, o lugar onde se imparten as clases é variábel. De preferencia utilízanse sitios ao ar libre, nos xardíns anexos á escola; noutro caso, as habitacións do centro, que son locais de vida comunitaria con mesas e asentos en disposición acolledora e non uniforme, onde os alumnos e mestres poden disporse a traballar ao xeito que lles acomode.

Os centros de ensino a calquera nivel colaboran estreitamente cos Museos, Auditorios e Bibliotecas de que temos tratado na nosa comunicación á IV sesión de traballo. Do mesmo xeito, cada centro escolar partilla cos seus equipos nas labouras das granxas comunitarias, misións arqueolóxicas e demais tarefas comúns de que xa se tratou.

Os estudios de formación agropecuaria e marítimo-pesqueira contan en Galicia con número bastante de centros de 2º e 3º grado, que teñen anexos outros de iniciación, dentro do 1º grado. Todo isto responde á realidade de que as principais industrias galegas do ano 2002 están vencelladas ás riquezas básicas do país, a saber, agricultura, gandería e pesca. Nos derradeiros tempos a minería está acadando tamén un grande desenrolo, polo que os correspondentes centros do ensino vanse establecendo paralelamente.

Todo estudiante dos niveis medio e superior recibe unha beca, abondo prás súas necesidades, aínda estando en réxime de internado. Os máis destacados reciben bolsas de ampliación de estudios no extranxeiro.

Ao rematar os estudios de nivel medio ou superior, todo estudiante ten asegurado un posto de traballo, gracias ás previsións que o sistema de socialismo cooperativista vixente en Galicia ten tomado.

O ensino impártese en lingua galega a todos os niveis.

Delegacións estudiantís, mesmo dende o nivel primario, toman parte nas decisións dos centros de ensino, onde rexe o máis puro, aberto e respetado réxime democrático.

As vacacións comprenden os meses de Xullo e Agosto, máis dez días polo Nadal. A xornada do sábado non é lectiva, pro moitas veces aprovéitase pra excursións ou traballos de campo.

NOTA BENE:

Toda semellanza coa realidade do ensino do ano 1977 é pura casualidade".

 XMAB, 1977

De Galicia 2002 a través da imaxinación creadora. Seminario de Traballo coa participación de X. Alvarez Blázquez, T. Barros, C. Casares, A. Cunqueiro, M C. Díaz y Díaz, I. Díaz Pardo, F. Fernández Armesto, C. Fernández de la Vega, J. F. Filgueira, J. Franco Grande, D. García Sabell, C. González Suárez-Llanos, R. Piñeiro, L. Seoane. 1978.  Santiago: Universidade de Santiago de Compostela, pp. 217-220.
 

Página elaborada por Celso Alvarez Cáccamo. Última actualização: sábado, 12 de Abril de 2008.