Amara Roca Iglesias Construíndo un habitat: pautas para a ordenación territorial e habitacional da comunidade indígena María do Mar

"O hábitat non é a casa, é o teito e o alimento que son inseparables" (Yona Friedman)

Resolver a necesidade cotiá de alimentarse da terra seguindo criterios de economía e optimizando recursos será o motor para intentar vencer as condicións adversas da zona e alcanzar unha produción agrícola que responda ás necesidades da comunidade.

A auga, factor esencial para o desenvolvemento dos cultivos aparece intermitentemente no lugar, flúe... Coa súa soa presenza modifica os espazos e coa súa ausencia, nos meses de seca, estes lugares cambian totalmente o seu carácter, podendo chegar a desaparecer. Intentarase controlar a auga mediante canles que a recolectan, conduzan, represen e distribúan entrelazando as distintas zonas da parcela.

A rede de canles e camellones que estrutura os cultivos delimita tamén as agrupaciones de casas. A canle, transfórmase en gabia de onde tomar auga para regar a horta e sepáranos dos veciños. O extenso terreo da intervención comeza a ter límites: matices sutís van aparecendo alí onde o territorio vai sendo habitado.

A vivenda actual en María do Mar é, basicamente, un espazo techado. Un lugar que se adapta aos distintos usos converténdose en habitación onde xogar, coser ou reunirse en función da hora do día e as necesidades dos seus habitantes. Non perder esta idea parece fundamental: a vivenda ha de ser un porche continuo capaz de admitir tantas particularidades como sexa necesario.

Proponse unha estrutura de bambú capaz de albergar no seu interior un espazo pechado. Nalgúns casos ese esqueleto completarase, noutros se conservará aberto. A cuberta prolóngase sobre ese espazo protexéndoo do sol e a choiva, xerando contorna a el un porche perimetral. Do mesmo xeito que na choza maya tradicional, tras construír o primeiro núcleo, e adoptando a forma de edificios separados, iranse facendo engadas segundo os ingresos e necesidades da familia. Con todo, o módulo proposto permite que as sucesivas engadas conéctense mediante o espazo porche ás xa existentes, admitindo infinitas configuracións.

O que se representa nos planos non é un proxecto definitivo, unha solución... é un estado posible, unha etapa. É a comunidade indígena de María do Mar representada nun momento determinado. Algunhas vivendas aparecen inacabadas, pendente de materiais, e ingresos que aínda están por chegar e usos por definir.

A construción é un proceso permanente onde o tempo é entendido como un axente arquitectónico máis.

1 Panel 1 (3,3 Mb)
2 Panel 2 (3,0 Mb)
3 Memoria Descriptiva (1,6 Mb)